پــوریــای ولــی کــی هــست؟؟
هـیچ چـیز بـهتر از کـارکـردن بـه جـای غـصه خـوردن ،
ادمـی را بـه خـوشـبختی نـزدیـک نـمی کـند.
سلام...
پـــوریـــای ولـــی
( فوت : 772 ه.ق)
نامش محمد خوارزمی ، ملقب به پوریای ولی ، عارفی پهلوان و شجاع بود . شعر نیز می سرود و منظومه ای به نام « کنزالحقایق » از او باقی است . پوریای ولی بیشتر به سبب حکایت هایی که درباره اش بر سر زبانها است ، شهرت یافته است . یکی از آن حکایت ها این است که می گویند قرار بود در هندوستان با پهلوانی مسابقه بدهد و کسی تردید نداشت که پوریا بر پهلوان هندی غلبه می کند . اما صبحگاه روز پیش ار مسابقه ، پوریای ولی ، که برای ادای نماز به مسجد رفته بود ، شنید که زنی گریان و اشک ریزان به درگاه خدا دعا می کند که فرزندش را در مسابقه با پهلوانی که همه می گویند شکست ناپذیر است ، کمک کند ؛ زیرا اگر پسرش شکست بخورد ، حیثیت و آبروی او در هند بر باد می رود . پوریا با شنیدن درد دل مادر پهلوان هندی ، تصمیم می گیرد خود را مغلوب حریف کند . از این رو ، هنگامی که با او روبرو می شود ، پس از کشاکش بسیار ، شگردی به کار می برد که مغلوب رقیب خود شود. در میان ناباوری همه ، پوریای ولی مسابقه را می بازد تا دل مادر پهلوان هندی نشکسته باشد . از آن پس پوریا در میان پهلوانان نماد جوانمردی و گذشت در عین قدرت و زورمندی شده است .
اما درباره لقبش (پوریای ولی) اختلاف کردهاند. برخی گفتهاند اصل آن "پوربای ولی" است؛ بای لقب او در ترکی به معنی بزرگ، و ولی نام پدرش یا اشارهای به مقام پیشوایی و قطبیت او است. برخی نیز ولی را نام خود او و بای را همان بیگ ترکی، لقب پدرش دانستهاند.
کمالالدین حسین گازرگاهی، مؤلف مجالس العشاق، که نزدیکترین تذکره نویس به زمان پوریای ولی است، لقبش را "پریار" یاد کرده است. نویسنده کتاب «تاریخ ورزش باستانی ایران، زورخانه» براین نظر است که پوریا ترکیبی از دو کلمه پری و یار است و بر کسانی اطلاق میشده که در انجام کارهای شگفتانگیز ممتاز بودهاند.
زادگاه
نویسندگان درباره زادگاه او نیز اختلاف کردهاند. برخی او را از مردم اورگنج (از شهرهای خوارزم)، برخی از مردم گنجه و برخی دیگر، بر اساس طوماری قدیمی به جا مانده از دوره صفوی، او را از مردم سلماس و خوی دانستهاند.
زندگی
پوریای ولی در جوانی کشتی میگرفت و پیشه پوستیندوزی و کلاهدوزی داشت. در همان زمان جوانی، به شهرهای گوناگون آسیای میانه، ایران و هندوستان سفر کرد و همه جا کشتی گرفت و به پهلوانی نام یافت. درباره دگرگونی روحی پوریای ولی روایتهای فراوان آوردهاند. بطور کلی زندگی پوریای ولی با افسانه درآمیخته است.
پوریای ولی در میان ورزشکاران ایران نمونهای از اخلاق، پایمردی و جوانمردی است و نه تنها در مقام یک پهلوان، بلکه در مقام یک قدیس در میان مردم جایگاهی بالا دارد.
آرامگاه
مقبرهٔ او در شهر خیوه ، ۲۵ کیلومتری جنوب شهر اورگنج مرکز استان خوارزم ازبکستان می باشد. این مقبره خود یک مجموعهٔ فرهنگی - تاریخی است و در فاصلهٔ قرن های هشتم تا چهاردهم هجری (۱۴ تا ۲۰ میلادی) برای بزرگداشت نام پهلوان محمود ساخته شده است. چنانکه در آن نواحی رسم بر این است که پس از مراسم ازدواج برای تبرک به زیارت آرامگاه او میروند.
شهرت پوریای ولی تنها به دلیل پهلوانیهایش نیست بلکه مردم منطقه او را به داشتن ویژگیهای نیکوی اخلاقیِ معلم، مرشد، صوفی و مرد خدا میشناسند. آرامگاه او از پر رونقترین مکانها در منطقه است که هر روز مردم کثیری از اطراف فرارود و به ویژه خوارزم برای زیارت و راز و نیاز با خدای خود به آنجا میروند. گفتنی است که در ایشان قلعه امیران و صاحب منصبان زیادی مدفوناند اما امروزه از هیچ یک از آنها نامی برده نمیشود و تنها نام پهلوان محمود پوریای ولی و آرامگاهش همچنان زنده است.
زایش و مرگ
سال دقیق ولادت او و مدّت عمرش معلوم نیست ، امّا در کتاب های مختلف وفات او را سال ۷۲۲ه.ق ذکر کرده اند. ولی با توجّه به اینکه زمان سرودن کنزالحقایق را ۷۰۳ هجری یاد کردهاند و بنا به اظهار خودش:
چه خفتی عمر بر پنجاه آمد کنون بیدار شو گرگاه آمد
می توان گفت که سال تولد او باید ۶۵۳ هجری بوده باشد.
علاوه بر رباعیاتی که از وی باقی مانده است ، برخی معتقدند مثنوی کنزالحقایق نیز از آنِ اوست. این مثنوی در سال ۷۰۳ سروده شده است.
برگرفته از کتاب فرهنگ نامه نام آوران ، صفحه 86
خواستم بیام توضیح بدم که اقا قدیر عزیز کامل وجامع معرفیش کرد مرسی
کاربر مقابل از فاطمه58 عزیز به خاطر این پست مفید تشکر کرده است: Tavarish
شايد زندگي آن جشني نباشد که آرزويش را داشتي اما حال که به آن دعوت شدي تا ميتواني زيبا برقص
اون دوتا اون پشت کین؟
کاربر مقابل از EMPERATUR عزیز به خاطر این پست مفید تشکر کرده است: فاطمه58
کاربر مقابل از فاطمه58 عزیز به خاطر این پست مفید تشکر کرده است: EMPERATUR
شايد زندگي آن جشني نباشد که آرزويش را داشتي اما حال که به آن دعوت شدي تا ميتواني زيبا برقص
اینو یادت باشه خانوم مدیر همیشه حواشی جذابتر از اصل ماجرا هستند
2 کاربر مقابل از EMPERATUR عزیز به خاطر این پست مفید تشکر کرده اند. BAAGHE BI BARGI, فاطمه58
فرعون باشی یا یه آدم خوب ,هیکل باشی یا لاغر! آخرش جای همه همون قبر هستش.اینکه سنگ روی قبر چه شکلی باشه اهمیتی نداره!
اصل قیامته شما هم نچسب به فرع!!!! خخخخخخاصلو ول کردی چسبیدی به فرع؟؟؟حتما اموات گمنام هستن
در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)